Crna Gora u Otvorenom Balkanu i širem evropskom tržištu mora tražiti svoju šansu u djelatnostima u kojima ima komparativnu prednost u odnosu na druge države, što implicira da bi pristupanje ovom savezu za Crnu Goru bilo veoma svrsishodno, navodi u razgovoru za "Dan" ekonomski analitičar Aleksandar Vučinić.
– Crna Gora se u zajedničkom tržištu treba fokusirati na grane u kojima ima prednost i dobre predispozicije u resursima. U takvoj konstelaciji, mogućnost plasmana proizvoda i usluga na široko tržište predstavlja odličnu priliku. Dodatno, liberalizacija trgovine bi učinila jednostavnim uvoz komponenti za proizvodni lanac iz regiona, što bi značajno doprinijelo razvoju domaće privrede. Teorijskim rečnikom se to naziva niži "oportunitetni trošak" i sugeriše da Crna Gora treba da se bavi proizvodnjom vina, a ne recimo proizvodnjom buradi. Niži trošak u suštini reflektuje veću produktivnost jedne djelatnosti u odnosu na drugu i predstavlja indikator za poređenje država i konstituciju trgovine. U njemu se obično, pored makroekonomskih faktora, blizine država, istorijskih i kulturnih afiniteta, mogu tražiti razlozi za trgovinski suficit ili deficit u određenoj robi u odnosu na drugu državu – ističe Vučinić.
On smatra i da bi samo slobodan prolazak kroz granice drastično smanjio cijene transporta robe, što bi se odrazilo i na cijene.
– Članstvo u ekonomskoj uniji ne bi omelo nastavak razvoja u oblasti turizma i brendiranja destinacije, već dodatno afirmisalo Crnu Goru kao najatraktivniju destinaciju u regionu i doprinijelo svjetskoj prepoznatljivosti. U svakom scenariju Crna Gora treba da nastavi sa razvojem turizma, koji se smatra privrednom granom koja generiše visoku dodatnu vrijednost. Inicijativa je na dobrom putu i kreće se u pravcu fuzije sa Berlinskim procesom, CEFTA, kao i u pravcu harmonizacije sa EU – kaže Vučinić.
Vučinić navodi i da ulazak u OB ne znači odustaјanje od EU, već da oba puta Crnoј Gori otvaraјu neke nove šanse.
– To ne znači da Crna Gora ne bi trebalo da napravi poslednji snažan sprint ka EU i proba da dođe do cilja u relativno kratkom roku. Ukoliko ne bi uspjela, morala bi da konsoliduje svoje resurse i posveti se perspektivnom projektu Otvoreni Balkan, a sve u sklopu šireg konteksta pridruživanja EU i postupne integracije sa evropskom ekonomijom. Projekat ima potencijal da napravi od regiona prometnu "košnicu" za trgovinu, značajno poveća ekonomski proizvod, doprinese hvatanju priključka za državama kluba OECD i u konačnici većem blagostanju. Sugestivno je da se o OB govori kao o "inicijativi" a ne kao o ugovoru slobodne trgovine, carinskoj ili ekonomskoj uniji. Prema trenutnim osobinama, ona se ne bi bezrezervno mogla osloviti nijednim od ovih termina ali nesumnjivo pledira da objedini mnoge elemente svojstvene ovim konceptima – kaže Vučinić.
Prema njegovim navodima, stvaranje ovog saveza govori da јe sazrela svijest o nužnosti i neizbježnosti saradnje, ali i posledičnoj maksimizaciji benefita.
– Čuven je Kantov slogan "Sapere aude! – Imaj hrabrosti da se poslužiš vlastitim razumom!" kojom je pozivao na izlazak iz samoiskrivljene nezrelosti i na savladavanje nemoći da se služimo sopstvenim razumom bez vođstva nekog drugog. Eho te poruke, nakon više od dva vijeka, kao da je sa zakašnjenjem stigao na Balkan i podstakao države da se samoinicijativno okrenu jedna drugoj i posvete saradnji. Formiranje ekonomske unije i dalja razrada ove ideje bila bi u interesu svjetskih investitora koji bi region posmatrali kao jednu cjelinu, daleko stabilniju, predvidljiviju za biznis nego dok je bila heterogena u svakom smislu. Takva ekonomska unija bi predstavljala skup jedinstvenog tržišta i carinske unije. Jedinstveno tržište implicira slobode kretanja robe, kapitala, usluga i ljudi dok carinska unija podrazumijeva zajedničku trgovinsku i konkurentsku politiku članica unije prema međunarodnim subjektima ili blokovima koji nisu dio unije – zaključuјe Vučinić.
