Budući da su zapadne sile nedvosmisleno podržavale teritorijalni integritet Austrije, jugoslovenski režim svakako nije bio spreman da daljim insistiranjem na teritorijalnom i drugim zahtjevima prema Austriji rizikuje kvarenje odnosa sa Zapadom i pojača spoljnopolitičku izolaciju zemlje. Jugoslavija je otuda konačno odustala od teritorijalnih pretenzija prema Austriji, što je omogućilo postepenu normalizaciju jugoslovensko-austrijskih odnosa.
Nova politika jugoslovenskog režima prema Austriji i popuštanje zategnutosti u odnosima dvije zemlje bili su podržani od strane Zapada. U razgovoru sa austrijskim političkim predstavnikom u Beogradu, Karlom Brauniasom, početkom 1950. godine, britanski ambasador u Jugoslaviji, Charles Peake, pozdravio je spremnost austrijske vlade da u nekim pitanjima učini ustupak Jugoslaviji. Britanski ambasador je tom prilikom izrazio zadovoljstvo zbog popravljanja odnosa između Jugoslavije i Austrije. Prema jednom izvještaju austrijskog poslanstva u Jugoslaviji, iz maja 1950. godine, u razgovoru sa austrijskim kancelarom i ministrom spoljnih poslova Austrije dvojica britanskih diplomata založila su se za produbljivanje privredne saradnje između Austrije, Jugoslavije, Italije i Grčke.
Jedan dokument austrijskog političkog predstavništva u Beogradu iz aprila 1950. godine, o razgovoru političkog predstavnika Austrije u Jugoslaviji sa francuskim ambasadorom u Beogradu ukazuju da se tada i francuska diplomatija zalagala za popravljanje odnosa između Austrije i Jugoslavije. Francuski diplomata je tom prilikom pohvalio "elastičnu taktiku" Austrijanaca prema Jugoslaviji, odnosno austrijsko koncentrisanje na "pojedinačna praktična pitanja".
Novi jugoslovenski kurs prema Austriji su krajem 1949. i početkom 1950. godine najavili ključni predstavnici jugoslovenskog režima. U govoru o jugoslovenskoj spoljnoj politici, održanom 27. decembra 1949. godine, jugoslovenski ministar spoljnih poslova, Edvard Kardelj, je, pored ostalog, progovorio i o odnosu sa Austrijom. Iako je slovenački diplomata kritikovao "pariski diktat" i negativno ocijenio austrijsku politiku prema slovenačkoj manjini u Koruškoj, u njegovom govoru nijesu pomenuti jugoslovenski teritorijalni zahtjevi prema Austriji. Austrijska strana nije previdjela taj detalj, pa je u izvještaju iz jugoslovenske prestonice austrijski politički predstavnik u Jugoslaviji, Karl Braunias, konstatovao da Kardelj nije govorio o koruškom pitanju, već o položaju slovenačke manjine u Koruškoj. Slovenački političar je tom prilikom status Slovenaca u Koruškoj ocijenio kao najvažniju pretpostavku pune normalizacije odnosa dvije države. Kardelj je u svom govoru pozitivno okarakterisao razvoj ekonomskih veza Austrije i Jugoslavije:
"U našim odnosima sa Austrijom učinjeni su neki koraci naprijed na polju ekonomske saradnje. Međutim, osnovno neriješeno pitanje u jugoslovensko-austrijskim odnosima jeste pitanje položaja koruških Slovenaca. Vi znate da je pariskim diktatom četiri velike sile slovenački živalj Koruške otrgnut od Jugoslavije. Vlada FNRJ je protiv ove odluke protestovala, ali je naišla kod svih velikih sila na negativan stav. Vlada SSSR je čak pokušavala da prebaci odgovornost za takvu odluku na vladu Jugoslavije, da bi time opravdala svoje antijugoslovensko držanje, odnosno odstupanje od principa samoopredjeljenja naroda u tom pitanju. Pošto su odgovarajuće note bile objavljene u našoj štampi ja se neću upuštati u podrobnost tog pitanja. Ostaje fakt da je Slovenačka Koruška i po drugi put prepuštena stranoj dominaciji. Vlada FNRJ je svojim notama velikim silama jasno izjavila da ni u kom slučaju ne može priznati takvu odluku, bez obzira što je prisiljena da uzme na znanje diktat velikih sila. Kao neposredna posljedica ove nedemokratske odluke u Parizu, uslijedio je pojačani politički teror i ekonomski pritisak na koruške Slovence u cilju njihovog germaniziranja. Mi s pravom tražimo od odgovornih faktora u Austriji da takvoj politici terora i denacionalizacije stanu na put i da koruškim Slovencima zagarantuju njihova manjinska prava. To bi bio i najbolji put za uspostavljanje normalnih odnosa između naše dvije susjedne zemlje, što nesumnjivo odgovara kako interesima naših tako i austrijskog naroda‘‘.
PRIREDIO:
MILADIN VELjKOVIĆ
(NASTAVIĆE SE)
