U izdanju Udruženja književnika Crne Gore, iz štampe je izašao roman mr Marijane Zečević "Na Brodu Bijele Rade".
Roman Zečevićeve uslijedio je nakon nekoliko njenih studija iz domena književne kritike, teorije umjetnosti, nauke o književnosti, analitičkog novinarstva i istorije umjetnosti, oblasti kojima se inače bavi.
Kako stoji u Pogovoru "roman ‘Na Brodu Bijele Rade‘ samim naslovom određuje toponim Brod, mjesto rođenja glavne junakinje".
– Brod je metafora njenog života, od mirne vode do borbe sa vrtlozima, plimama i osjekama, koje zameću bitku za život i opstanak, kao zakoni akcidencije i egzistencije, jednog putnika na palubi koji se borio poput Titanika. Hotel ‘Evropa‘ i hotel ‘Amerika‘, zgrade koja su tridesetih godina 20. vijeka krasile prikazanu crnogorsku varoš, osim jednog arhitektonskog i mondenskog svjedočanstva, tog vremena, samim nazivom sinonim su i integracionih procesa, kao sinhrona ravan na temeljima savremene potrošačke civilizacije. Danas bi ova zdanja imala i istorijsku i turističku vrijednost, kakvu ima hotel ‘Negresko‘ (Negresco) u Nici, ovom mondenskom francuskom gradu, jednom od najljepših na Azurnoj obali. Ovaj hotel preživio je i rat, opšte promjene i iskušenja, za razliku od spomenutih hotela u romanu, koje bi možda sačuvao tok vremena, ali nije i tok novih uređenja i prilika - stoji između ostalog u Pogovoru.
Radnja romana obuhvata vremenski period od kraja 19. do prve dvije decenije 21. vijeka. U tom vremenskom intervalu konstituisano je nekoliko državnih uređenja, te fabula podrazumijeva vremenski opseg jednog vijeka, koji sadrži kontinuitet kroz koji je zemlja prošla mijenjajući formacije i uređenja. Ovaj istorijski opseg sekundarna je vremenska dionica koju mjeri porodični aspekt romana, od vremena Radinog pradjede, pa do njenog vremena - perioda SFRJ, prateći njen život koji je postavljen na toj determinant istorijskih i porodičnih prilika. Otuda se za roman ‘Na Brodu Bijele Rade‘ može reći da je porodični sa elementima istorijskog romana.
– Ljepota, kao jedan od najuzvišenijih antičkih principa, kalon, prikazana je, kako je i Čehov vrednuje, isključivo u koheziji sa duhovnom ljepotom. Sama fizička ljepota, kao materija, podložna je propadanju, o čemu svjedoče i ova dva hotela. S druge strane, prikazani hoteli predstavljaju, između ostalog, i estetski cilj arhitekture - ljepota u arhitekturi koja je najednom izložena uništenju. Otuda su prikazani hoteli, u romanu, kao arhitektonska zdanja, zapravo i jedna veza sa svijetom, koju predstavljaju kako u figurativnom smislu, tako i faktografski - kao privatno vlasništvo i sinonim kapitalizma tog vremena, nasuprot patrijarhalnoj zajednici i poretku sela. Kako svjedoči poglavlje "Od Evrope do Amerike", "svaka tvrđava odraz je čovjekovog duha, tako i ovaj mladi gospodin življaše dvostrukim životom, razapet između Amerike i hotela ‘Amerika‘".
Pri gradnji romana, motivima prikazanih hotela, uzet je i njihov položaj kao arhitektura, naročito noću, uz zvuke džeza, kao akustični efekat koji atmosferu pojačava. Tako u poglavlju "Pored Evrope Amerika", ova zdanja prikazana su u tom posebnom odnosu, sa svjetlošću, koja stvara efekat raskošne misterije, rasvetljavajući jednu epohu i vrijeme - stoji u sižeu romana.
