Kao i u slučaju beogradskog procesa i proces protiv 14 visokih funkcionera njemačkog okupacionog aparata u Sloveniji, koji je u glavnom gradu Slovenije započet 10. jula 1947. godine, pretvoren je u svojevrsni politički proces protiv Austrije. Budući da su šestorica optuženih bili austrijskog porijekla (Friedrich Rainer, Helmuth Glasser, Herman Doujak, Franz Hradetzky, Walter Hochsteiner i Leo Kuss), organizatori procesa su ponovo akcenat stavili na austrijsku odgovornost. Ovog puta za ratne zločine na okupiranoj teritoriji Slovenije u Drugom svjetskom ratu.
Još prije početka procesa u Ljubljani jugoslovenski režim je nagovijestio da će suđenje visokim predstavnicima okupacionog aparata u Sloveniji biti iskorišćeno u propagandnom ratu protiv Austrije. Tako je na sjednici Centralnog komiteta Komunističke partije Slovenije, održanoj 9. jula 1947. godine, tadašnji ministar unutrašnjih poslova Slovenije izjavio da je potrebno politički iskoristiti ljubljanski proces, te da bi bilo važno naglasiti odgovornost optuženih Austrijanaca.
Fridrihu Raјneru optužnica je na teret stavila "terorističke akcije" protiv slovenačkog stanovništva, kao i pripremu za pripajanje dijela slovenačke teritorije Trećem Rajhu. Navedeno je da je Raјner, između ostalog, bio odgovoran za germanizaciju slovenačkog stanovništva, za protjerivanje i deportacije Slovenaca, prinudni rad, ubijanje, pljačkanje, uništavanje privatne i javne imovine.
Proces u Ljubljani završen je izricanjem presuda 19. jula. Četvorica od šestorice optuženih Austrijanaca (Fridrih Raјner, Helmut Glaser, Valter Hohštaјner i Leo Kus) osuđena su na smrt, dok su Herman Doujak i Franc Hradecki osuđeni na kazne zatvora u trajanju od 16 odnosno 18 godina.
U svojoj završnoj riječi jugoslovenski vojni tužilac, Viktor Damjan, posebno se bavio austrijskim rolom u okupiranoj Jugoslaviji tokom Drugog svjetskog rata. Damjan je istakao da "austrijski imperijalizam" nije bio ništa manje brutalan od "njemačkog imperijalizma" i iznio stav da je Austrija još prije Anšlusa vodila "napadačku politiku" prema Jugoslaviji, odnosno da je pripremala aneksiju jednog dijela jugoslovenske teritorije.
U okviru propagandnog rata protiv Austrije tokom prvih poslijeratnih godina jugoslovenski propagandni aparat se bavio i sprovođenjem denacifikacije u poslijeratnoj Austriji. Jugoslovenski režim je kritikovao ovaj proces i naglašavao uticaj nekadašnjih nacista na politički život u Drugoj republici. Jugoslovenski propagandni aparat se posebno bavio denacifikacijom u Koruškoj, pri čemu je akcenat bio stavljen na, kako se tvrdilo, pritisak nacističkih elemenata na slovenačko stanovništvo Koruške. Time je nastojano da se dodatno napadne austrijska manjinska politika u Koruškoj i tako pojača argumentacija jugoslovenske strane u pregovorima oko statusa Koruške, odnosno jugoslovenskih teritorijalnih zahtjeva prema Austriji.
U pismu savezničkom savjetu za Austriju, od marta 1948. godine, Osvobodilna fronta za Slovensko Koroško je osporila sprovođenje denacifikacije u Koruškoj. Navedeno je da nekada visokorangirani nacionalsocijalisti u Koruškoj zauzimaju uticajne pozicije u administraciji, privredi, kao i u tamošnjem policijskom aparatu. Štaviše, navedeno je da među austrijskim policajcima ima i nekadašnjih nacista, odgovornih za ubijanja slovenačkih partizana tokom Drugog svjetskog rata.
Uticajem nekadašnjih nacista na život u poslijeratnoj Austriji bavila se i jugoslovenska štampa. Tako je jugoslovenski partijski dnevnik "Borba" 5. oktobra 1945. godine objavio tekst o nacističkoj prošlosti dvojice žandarma u policijskoj stanici u Aјzenkapelu. U članku pod naslovom "Naličje denacifikacije u Koruškoj – Koruški nacisti i danas su na vlasti" organ Komunističke partije Jugoslavije oštro je kritikovao sprovođenje denacifikacije u Koruškoj. Kao ilustracija toga navedena su imena lokalnih funkcionera, koji su bili aktivni u nacističkom periodu, a koji su zadržali pozicije u koruškoj administraciji.
PRIREDIO:
MILADIN VELjKOVIĆ
(NASTAVIĆE SE)
