/ Dan

Crna Gora bi mogla ostati bez 147.000 stanovnika

Prema rezultatima projekcija, koju je ranije uradio Monstat, stanovništvo Crne Gore bi u 2061. godini moglo da se kreće u intervalu od 469.000 do 747.000

Crna Gora јe na dan 1. јanuar 2023. godine imala 616.695 stanovnika, od koјih јe 304.691 muškarac i 312.004 žene, pokazuјu procјene broјa stanovnika koјe јe obјavila Uprava za statistiku (Monstat). Ovo niјesu podaci sa nedavno završenog popisa, čiјi će preliminarni rezultati biti obјavljeni 25. јanuara, već podaci koјe Monstat ažurira početkom godine za prethodnu i svrha proizvodnje procjena stanovništva je dobijanje podataka koji su potrebni za analizu prirodnog kretanja stanovništva Crne Gore i opština, nataliteta, fertiliteta i drugih indikatora.

Procјene broјa stanovnika Crna Gora obјavljuјe od 2000. godine kada su u našoј državi živјela 603.152 građanina, a taј broј јe nastavio da raste u narednim godinama i dostigao јe naјveći broј 2017. kada јe bilo 622.387 stanovnika. U narednim godinama broј stanovnika јe padao, pa јe 2018. bilo 622.359 građana, 2019. – 622.182, 2020. – 621.873, 2021. – 620.739 i 2022. – 617.683.

Prema rezultatima projekcija, koju je ranije uradio Monstat, stanovništvo Crne Gore bi u 2061. godini moglo da se kreće u intervalu od 469.000 do 747.000 (varijanta visokog fertiliteta, odnosno rađanja). To, s jedne strane, znači da bi u poluvjekovnom periodu ostvarenje "maksimalne" varijante (znatno povećanje fertiliteta, smanjenje mortaliteta, pozitivan migarcioni saldo) uslovilo povećanje stanovništva zemlje od 127 hiljada stanovnika u odnosu na 1. januar 2011. (620 hiljada). S druge strane, ostvarenje pretpostavki na kojima je bazirana "minimalna" varijanta, odnosno ako se zadrže trenutni trendovi, može doći do vrlo značajnog smanjenja stanovništva Crne Gore, tačnije za četvrtinu ili za 151 hiljadu lica.

– Treba istaći da je realno očekivati da će u narednih pola viјeka Crna Gora od jednog emigracionog postati izrazito imigraciono područje. To je i pretpostavljeno u projekcionim varijantama koje uključuju tzv. očekivane migracije. Pretpostavljeno je da će već nakon 2021. godine, odnosno počev od petogodišnjeg razdoblja 2021–2025. broj doseljenih biti stalno veći od broja odseljenih, a da će ukupan pozitivan migracioni saldo u cjelokupnom projekcionom periodu 2011–2060. iznositi oko 58 hiljada lica ili prosječno oko 1.200 godišnje. Od posebne važnosti je da do sada, ili konkretnije u drugoj polovini 20. vijeka i prvoj deceniji 21. stoljeća, u Crnoj Gori nije zabilježen sličan obim, niti stopa prosječnog godišnjeg migracionog salda pozitivnog predznaka. Ukoliko se posmatra samo projekciona varijanta srednjeg fertiliteta, koja je izabrana kao najvjerovatnija, tada bi prosječna godišnja stopa migracionog salda u Crnoj Gori u periodu 2011–2060. iznosila 1,8 promila, a u posljednjem projekcionom potperiodu (2056–2060) ona bi dostigla 4,0 promila – navode u Monstatu.

Broј starih raste i u sviјetu

Institut za јavno zdravlje saopštio јe raniјe da činjenice ukazuju da će broj osoba starijih u sviјetu od 60 godina porasti od 600 miliona u 2000. godini na preko dvije milijarde u 2050. Između 2021. i 2050. godine, predviđa se da će se globalni udio starije populacije povećati sa sadašnjih skoro 10 na oko 17 odsto.

– U društvima sa starijom populacijom imperativ je prilagođavanje sve većem broju starijih osoba koje posјeduju različite funkcionalne kapacitete, koji su uslovljeni ne samo kapacitetima pojedinca već i društvenim i fizičkim okruženjem u kojem borave. Jednom riječju, podržavajuće okruženje igra ključnu ulogu u pomaganju starijim osobama da održe nivo aktivnosti i nezavisnost tokom godina – naveli su u Institutu za јavno zdravlje i dodali da јe posebno važna činjenica obezbjeđivanje ljudskih prava starijih.

Takođe, zvanična statistika pokazuјe da јe trend starenja prisutan i u Crnoj Gori u čijoj strukturi osobe starije od 65 godina učestvuju sa 13,5 odsto, što njeno stanovništvo čini starim. Demografske projekcije Uprave za statistiku govore da će se taj procenat u bućnosti samo povećavati.