Pokazalo se da je uloga grupa iz Albanije u trgovini kokainom u Evropi poslednjih godina porasla prema najnovijem izvještaju „Evropskog centra za praćenje droga i zavisnosti od droga” (EMCDDA), koji je analizirao situaciju sa drogom na Zapadnom Balkanu.
Albanske grupe su uspjele da postanu nezavisni akteri sa direktnim vezama u Latinskoj Americi, jačajući svoju poziciju na evropskim tržištima i brzo šireći tržišta, prenosi Lapsi.al.
Značaj Albanije i Crne Gore za šverc droge
Procjenjuje se da je trgovina kokainom iz luka Albanije i Crne Gore u porastu. Trgovci ljudima koriste sofisticirane načine komunikacije i plaćanja. Dok se u izvještaju navodi da je uzgoj kanabisa na otvorenim prostorima u zemlji smanjen.Izvještaj objašnjava kako su grupe koje govore albanski uspjele da se infiltriraju u lanac trgovine kokainom, od uvoza do distribucije.
Istorijski gledano, u EU su grupe koje su bile uključene u uvoz velikih količina kokaina radile odvojeno od veletrgovaca i grupa odgovornih za distribuciju droge preko lokalnih tržišta droge. Nedavno je bilo slučajeva da su neke kriminalne mreže koje govore albanski jezik odstupile od ovog modela i preuzele kontrolu nad uvozom i distribucijom droge.
Na primjer, poznato je da je jedna mreža koristila sofisticirane šifrovane komunikacione tehnologije za održavanje kontakta sa liderom organizacije, sa sjedištem u Ekvadoru, koji je direktno pregovarao sa južnoameričkim narko kartelima i organizovao velike pošiljke kokaina u glavne luke u Evropi.
Saradnici sa sjedištem u Italiji, Holandiji i Albaniji su olakšali ovaj proces i takođe su bili odgovorni za distribuciju potrošačima. Kokain je krijumčaren preko evropskih granica sakriven u vozilima opremljenim tajnim pregradama, a kriminalci su svoju zaradu prali koristeći alternativni sistem dostave na terenu kineskog porijekla poznat kao fei ch'ien sistem, sličan prenosu haEala“, navodi se u izvještaju.
Kao rezultat toga, čini se da su kriminalne mreže koje govore albanski postale nezavisni akteri sa direktnim vezama sa Latinskom Amerikom, dok se ranije činilo da su radile uglavnom preko italijanskih kriminalnih mreža. To ne znači, prema izvještaju, da veze sa italijanskim grupama ne postoje, već da se čini da dvije strane sada rade zajedno u različitim djelovima svijeta na načine koji su od obostrane koristi.
Sve u svemu, sada postoji značajna količina informacija koje sugerišu da su mreže koje govore albanski proširile svoje aktivnosti vezane za kokain na više zemalja EU od 2017. godine i da takođe igraju značajniju ulogu na tržištu kokaina u mnogim zemljama, sa aktivnosti uključujući učešće u distribuciji na nivou ulice.
Čini se da su kriminalne mreže na zapadnom Balkanu postale glavni igrači na regionalnom i evropskom tržištu droge. Ovo se djelimično pripisuje geografskom položaju Balkana, koji se nalazi na raskrsnici glavnih puteva trgovine drogom, ali i potencijalnih puteva za razvoj drugih droga, uključujući kokain. Ove kriminalne mreže utiču na bezbjednost, upravljanje i vladavinu prava u regionu.
Kanabis, kokain, heroin, sintetičke droge se krijumčare iz regiona. Prema mapi objavljenoj u izvještaju, Valona i Drač služe kao izlazne tačke za kanabis ka Italiji. Dok kokain ulazi u Albaniju, a zatim odlazi u Sjevernu Makedoniju.
Luka Drač služi i kao izlazna tačka za heroinu. Prema izvještaju, postoje indicije da se kanabis proizveden na zapadnom Balkanu krijumčari u Tursku, gdje se menja za heroin.
Glavni igrači na tržištu kokaina
Informacije iz izvora za sprovođenje zakona sugerišu da su kriminalne mreže zapadnog Balkana postale glavni igrači na tržištu kokaina u EU. Često je ova uključenost u čitav lanac snabdijevanja od prijema narkotika u Latinskoj Americi, uvoza u luke EU i Zapadnog Balkana i distribucije u evropskim zemljama.
Kriminalne mreže imaju jake veze na Zapadnom Balkanu. Oni su glavni igrači na tržištu kokaina u EU i kretanju droge iz Latinske Amerike u evropske luke. Potonji su prisutni u ključnim zemljama izvoza ili uvoza kokaina u Latinskoj Americi i EU.Povećanje proizvodnje kokaina u Južnoj Americi stvorilo je nove mogućnosti za kriminalne mreže na Zapadnom Balkanu da krijumčare velike količine kokaina direktno na Balkan i Evropu. Isključivanje posrednika stvorilo je mogućnosti za ove mreže da ostvare visok profit.
Takođe postoje indicije da su albanske kriminalne mreže nedavno bile upetljane u široku trgovinu drogom, uključujući izvještaje da imaju bliske veze sa italijanskom „Ndrangetom“.
Sofisticiranost kriminalnih grupa u komunikaciji i upotrebi kriptovaluta
Prema izvještaju, kriminalne mreže na zapadnom Balkanu sve više iskorišćavaju globalizaciju i transportnu infrastrukturu. Ovo je najočiglednije za kokain, za mreže uključene u čitav lanac snabdijevanja od proizvodnje u Južnoj Americi do uvoza u EU.
Velika potražnja za drogom i visoki profiti ohrabrili su kriminalne mreže Zapadnog Balkana da se uključe u mnoge tačke lanca snabdijevanja nedozvoljenim drogama.Kriminalne mreže koriste šifrovane komunikacije, onlajn tržišta i kriptovalute da bi izbjegli sprovođenje zakona. Ovo pokazuje da tehnologija i digitalne inovacije donose korist kriminalnim mrežama uključenim u proizvodnju, trgovinu i pranje novca od droge.
Uopšteno gledano, čini se da kriminalne mreže zapadnog Balkana koriste nasilje na strateški i kontrolisan način, uglavnom da bi održale svoj kredibilitet putem zastrašivanja, što je, kako se navodi, ključna karakteristika njihovog poslovnog modela u trgovini kokainom. Korupcija u regionu takođe djeluje kao fasilitator za uspostavljanje i širenje kriminalnih mreža na Zapadnom Balkanu.
Sa malo kanabisa
U izvještaju se navodi da se obrazac uzgoja kanabisa mijenja. Značajno manje kanabisa se uzgaja u eksternim oblastima Albanije, dok je uzgoj u unutrašnjim sredinama povećan u više zemalja u regionu. Nekoliko kriminalnih mreža sa Zapadnog Balkana usvojilo je novi poslovni model u proizvodnji kanabisa unutar EU.
Njihovo prisustvo je primjećeno u nizu zemalja EU. Obrasci uzgoja kanabisa u regionu se sve više diverzifikuju. U Albaniji se manje kanabisa uzgaja na otvorenom nego u prošlosti, dok su u drugim zemljama regiona registrovana područja za uzgoj kanabisa velikih razmera.
Generalno, Albanija trenutno ne izgleda kao važan izvor biljnog kanabisa za tržište EU kao što je to bilo pre 2018. godine“, navodi se u izvještaju.